مهمترین تحولات فرهنگی بعد از انقلاب اسلامی ایران چه بود؟ عمده‌ترین بحران‌های هویتی که بعد از انقلاب به وجود آمد چیست؟ چه چیزی باعث تعطیلی دانشگاه‌ها در سال 59 و انقلاب فرهنگی شد؟ دکتر علی اردشیر انتظاری مدیر گروه جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است اساسا انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب فرهنگی بود که تحولات فرهنگی در آن بسیار مشهود است در واقع محور اصلی انقلاب اسلامی ایران عامل فرهنگی است به همین دلیل است که بسیاری از تئوریسین‌های انقلاب همچون جان فوران و تدا اسکاچپل که تا آن زمان عامل فرهنگ را در بروز انقلاب به حساب نمی آورند فرهنگ را نیز مورد توجه قرار دادند پس می توان گفت اساسا انقلاب اسلامی ایران به دلیل ماهیت فرهنگی که داشت یک عامل تحول در تئوری انقلاب بود.

متن گفت و گوی شفقنا(پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) با دکتر علی اردشیر انتظاری را می خوانید:

* از لحظه شروع اعتراضات مردمی تا تبدیل آن به انقلاب اسلامی تحولی در روند انقلاب  ایران رخ داد و مردمی که به ظاهر غیر دینی بودند به صف انقلابیون پیوستند. ذیل این اتفاقات چه تحول فرهنگی رخ داد که باعث شد بسیاری از مردم با انقلابیون همراه شوند؟

انتظاری: اساسا انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب فرهنگی بود. این فقط یک شعار نیست و اینطور نیست انقلابی بعد سیاسی داشته باشد و بعد در اثر همراهی عده‌ای به انقلاب فرهنگی تبدیل شده باشد بلکه از ابتدا یک بسترهایی فراهم بود و آن بسترها انقلاب ایران را تبدیل به انقلاب فرهنگی کرد. دلیل آن هم این است که شرایطی که در جامعه ما به وجود آمد به گونه‌ای بود که می‌توان گفت عامل فرهنگی در آن بسیار مهم بود و مردم نسبت به اقدامات فرهنگی زمان شاه مقاومت نشان می‌دادند و این مقاومت در قالب گروه‌های مختلف اجتماعی بروز پیدا کرده و حدودا از اواخر ده 40 و اوایل دهه 50 قوت گرفت که در آن نهضت بازگشت به خویشتن در مردم به وجود آمد و مردم نسبت به آن چیزی که در رسانه‌های زمان شاه و فرهنگ غربی ارایه می‌شد مقاومت نشان دادند و به دلیل این مقاومت بود که عملا در سال 57 انقلاب با رهبری امام خمینی(ره) به پیروزی رسید. در واقع ماهیت انقلاب اسلامی ایران در کنار دیگر عوامل، فرهنگ درست وابعاد سیاسی بود و محور اصلی آن عامل فرهنگی است و همین عامل هم باعث شد که بسیاری از تئوریسین‌های انقلاب که تا آن زمان عامل فرهنگ را در بروز انقلاب به حساب نمی‌آورند فرهنگ را نیز مورد توجه قرار دهند که یکی از آنها جان فوران و دیگری تدا اسکاچپل است که این افراد در ابتدا عامل فرهنگ را در انقلاب دخیل نمی‌دانستند اما بعد از انقلاب اسلامی ایران رسما تعامل فرهنگ را به عنوان یکی از عوامل تعیین‌کننده انقلاب به حساب آورند در واقع می‌توان گفت اساسا انقلاب اسلامی ایران به دلیل ماهیت فرهنگی که داشت یک عامل تحول در تئوری انقلاب بود. آرمان‌های مردم در انقلاب هم صرفا مسایل فرهنگی نبود و قطعا برای مردم خواسته‌های متعددی متصور بوده است که به دنبال آرمان‌های متفاوت و متعددی بودند و عامل فرهنگی یک عامل زیری و پنهانی در خواسته‌های افراد جامعه بوده است یعنی شاید مردم خیلی شعار فرهنگی سر نمی‌دادند ولی آن چیزی که انگیزه اصلی آنها را در مشارکت فراهم می کرد، عامل فرهنگی بود.